Εἰσαγωγὴ στὸν πρῶτο τόμο
Σελ. 8-21 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ. – Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΟΝΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ. – ΚΑΤΩ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 25-207
1. Ἡ καταγωγὴ τοῦ ἀνθρώπου...26-35 Οἱ κοντινότεροι πρόγονοι τοῦ ἀνθρώπου – 31. Ο ρόλος τῆς ἐργασίας στὸν ἀποχωρισμὸ τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸ ζωικό κόσμο – 32. Ο πιθηκάνθρωπος. 26-35 36-57
2. ᾿Αρχικὲς βαθμίδες τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας...36-57 ᾿Αρχαιότοτα λίθινα ἐργαλεῖα – 38. Χελλαία περίοδος – 41. Οἱ συνθῆκες τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου τῆς χελλαίας περιόδου – 42. ᾿Αχίλιος περίοδος – 44. Σινάνθρωπος – 46. Ἡ ἐγκατάσταση τῶν ἀνθρώπων τύπου σινανθρώπου – 48. Τὸ δυνάμωμα τῶν κοινωνικῶν σχέσεων – 50. Η ἀνάπτυξη τῆς ἀνώτερης νευρικής δράσης τοῦ ἀνθρώπου - 55. Η καταγωγή του λόγου.
3. Μουστιαία ἐποχή...57-71 Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Νεάντερταλ Μεταβολὲς στὶς φυσικές συνθήκες – 59. Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Νεάντερταλ – 61. Μουστιαῖα λίθινα ἐργαλεῖα – 63. Τε χνητὴ ἀπόκτηση τῆς φωτιᾶς. Οἰκονομικὴ ζωή – 65. Τὰ σπέρματα τοῦ καθεστώτος γενῶν — 66. Ἡ ἐξέλιξη τοῦ στοχασμοῦ τοῦ ἀνθρώπου Νεάντερταλ – 68. Οἱ πρῶτοι τάφοι.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΟΝΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Η ΝΕΟΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ.
1. Ὁ ἄνθρωπος τῆς νεοπαλαιολιθικῆς ἐποχῆς..74-76
Ἡ καταγωγὴ τοῦ ἀνθρώπου σύγχρονου τύπου – 83. Γενικὸς χαρακτηρισμός τῶν νεοπαλαιολιθικῶν ἐργαλείων – 84. Σχηματισμός τῆς μητριαρχικής κοινότητας του γένους – 80. Οι βασικές περιοχὲς ἐγκατάστασης τοῦ ἀνθρώπου.
2. Η νεοπαλαιολιθικὴ ἐποχὴ τῆς παραπαγετώδους περιοχῆς τῆς Εὐρώπης...86-95
Ἡ παραπαγετώδης περιοχή τῆς Εὐρώπης – 88. Εργα λεῖα ἐργασίας – 90. Οι συνοικισμοί καὶ ὁ τρόπος ζωής.
3. Τέχνη καὶ δοξασίες...95-113
Παλαιολιθική Τέχνη – 105. Πρωτόγονες θρησκευτικές ἀντιλήψεις – 108. Γυναικεῖα ἀγαλματάκια – 109. "Εθι μα ταφῆς – 112. Κάτω ἀπὸ ποιὲς συνθήκες ἐμφανίζον ται οἱ πρωτόγονες δοξασίες.
4. Οἱ μεταναστεύσεις τῶν παλαιολιθικῶν κυνηγών...113-117
Ἰδιομορφίες στοὺς τοπικούς πολιτισμούς τοῦ νεοπαλαιο λιθικού πληθυσμού – 115. Εμφάνιση τῶν νεγροειδών τῆς ἐποχῆς Γκριμάλντι στὴν Εὐρώπη – 116. Τὰ αίτια τῶν ἀρχαιοτάτων μεταναστεύσεων.
5. Νεοπαλαιολιθικοὶ πολιτισμοὶ σὲ ἄλλα μέρη τῆς Ευρώπης, τῆς ᾿Αφρικῆς καὶ τῆς ᾿Ασίας 117-128
Παλαιολιθικοί κάτοικοι στὴ Βόρεια Αφρική - 121. Οι παλαιολιθικοὶ κάτοικοι στὸ ἐσωτερικὸ τῆς ᾿Αφρικής – 122. Η νεοπαλαιολιθικὴ ἐποχὴ στὴ Σιβηρία καὶ στὴν Κίνα – 127. Η παλαιολιθικὴ ἐποχή στη Νότιο-ανατο- λική ᾿Ασία.
6. Εποικισμὸς τῆς ᾿Ἀμερικῆς καὶ τῆς Αὐστραλίας ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο 128-138
᾿Εποικισμὸς τῆς ἀμερικανικῆς ἠπείρου – 130. ᾿Αρχαιό τατος συνοικισμὸς τοῦ παλαιολιθικοῦ ἀνθρώπου στὴν ᾿Αμε- ρική – 134. Εποικισμὸς τῆς Αὐστραλίας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ. Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΟΝΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. - ΜΕΣΗ ΚΑΙ ΝΕΑ ΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ (ΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΟΛΙ- ΘΙΚΗ) ...189-207
1. Οἱ κυνηγετικὲς φυλὲς στὴ μεσολιθικὴ ἐποχή 142-167
Η μεσολιθικὴ ἐποχὴ στὴ Βόρεια Εὐρώπη – 148. Η οι- κονομία τῶν μεσολιθικῶν φυλῶν στὴ Β. Εὐρώπη – 150.
Η μεσολιθικὴ ἐποχὴ στὰ βόρεια μέρη τῆς ᾿Ανατολικής Εὐρώπης – 152. Η μεσολιθικὴ ἐποχὴ στὴ Ν. Εὐρώπη- 158. "Αζίλιος πολιτισμός – 155. Η Τέχνη καὶ ἡ ζωὴ τοῦ μεσολιθικού πληθυσμοῦ τῆς ᾿Ανατολικῆς Ισπανίας – 168. Ταρντενουάζιος πολιτισμός – 165. Η διάδοση τῆς μικρολιθικής τεχνικής.
2. Γενικά χαρακτηριστικά τοῦ πολιτισμοῦ τῆς νεολιθικῆς ἐποχῆς 167-175
Κυνηγετικές φυλές – 170. ᾿Εμφανίζονται ἡ γεωργία και ἡ κτηνοτροφία – 172. Ἡ ἐξέλιξη τοῦ γενοφυλετικού καθεστώτος.
3. Οἱ νεολιθικὲς φυλὲς τῆς Εὐρώπης, τῆς Κεντρικής καὶ τῆς Βόρειας ᾿Ασίας στὴν 6η - 5η χιλιετ. π. Χ. 175-184 Η νεολιθικὴ ἐποχὴ στὴ Νότια καὶ στὴ Δυτική Ευρώπη - 178. Ο πολιτισμὸς τῶν « Κγεκκενμέντιγκ » – 180. Ή νεολιθικὴ ἐποχὴ στὴν ᾿Ανατολική Εὐρώπη. νεολιθικὴ ἐποχὴ στὴ Μέση ᾿Ασία. 182. H
4. ᾿Αρχαιότατες γεωργικὲς φυλὲς Νατούφιος πολιτισμός – 187. Οἱ πρῶτοι γεωργοί στὴν κοιλάδα του Νείλου – 194. Ἡ ἱστορικὴ σημασία τῆς ἐμ· φάνισης τῆς γεωργίας στὴν κοιλάδα του Νείλου – 195. Ἡ ἐμφάνιση τῆς γεωργίας στη νότια περιοχή τῆς Κα- σπίας – 196. Η γεωργία στὸ Νότιο Ιρὰν στὰ ἀρχαιότατα χρόνια 200. Οἱ ἀρχαιότατοι γεωργοὶ στὴ Μέση ᾿Ασία – 201. Οἱ πρῶτοι γεωργοί στὸ Βόρειο Ιράκ – 204. Οι πολιτισμοὶ τοῦ Τέλλ. Χασούν καὶ τοῦ Τέλλ - Χαλάφ – 205. Ἡ ἐφάνιση τῶν τεχνητῆς ἄρδευσης. 185-207
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Η ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΟΝΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗ ΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΧΑΙΟΤΑΤΑ ΔΟΥΛΟΧΤΗΤΙΚΑ ΚΡΑΤΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑ. (4η - 3η ΧΙΛΙΕΤΗΡΙΔΑ π. Χ.)
Γενικά χαρακτηριστικὰ τῆς περιόδου...211-227 Τὸ πέρασμα στὴν ἐποχὴ τοῦ μετάλλου – 213. Ὁ πρῶτος μεγάλος κοινωνικός καταμερισμός τῆς ἐργασίας – 214. Νότιες κτηνοτροφικές φυλές – 215. ᾿Αλλαγὲς στὴν κοινωνική ζωὴ τῶν γεωργικών φυλών – 218. Πως διαμορ φώθηκαν οἱ γλωσσικὲς οἰκογένειες – 220. Ἡ γέννηση τῶν δουλοχτητικών κοινωνιών – 222. Η δουλεία – 223. Ἡ ἀγροτική κοινότητα – 224. Γέννηση τοῦ δουλοχτητι κοῦ κράτους. 228-303
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV. Η ΑΡΧΑΙΟΤΑΤΗ ΑΙΓΥΠΤΟΣ 228-234
1. Ο σχηματισμὸς τοῦ ταξικοῦ καθεστῶτος στὴν Αἴ- γυπτο Χώρα καὶ πληθυσμός – 230. Φυλὲς ποὺ ζοῦσαν γύρω ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο – 232. Ἡ περίοδος ποὺ ἐμφανίζεται ἡ ἀρ· χαιότατη ταξική κοινωνία καὶ τὸ ἀρχαιότατο ταξικό κράτος. 234-249
2. Πρώτη αὐτοκρατορία Λίθινα καὶ χάλκινα ἐργαλεῖα βιοτεχνίας – 238. Γεωρ γία καὶ κτηνοτροφία – 240. Πηγές πρώτων ὑλῶν – 241. Κοινωνικές σχέσεις – 244. Κρατικὴ ἐξουσία – 246. Πότε ἀρχίζει κατὰ τοὺς χρονικογράφους ἡ ἱστορία τῆς Αἰγύ πτου. – 249. Εξέγερση στὴν Κάτω Αἴγυπτο.
3. Κουλτούρα καὶ θρησκεία στὴν Πρώτη αὐτοκρατορία 250-255 Γραφὴ καὶ πρῶτες γνώσεις 250-255
ΚΕΦΑΛΑΙΟ V. Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ 256-303
1. Τὸ κοινωνικὸ καὶ κρατικό καθεστώς στὴν ᾿Αρχαία αὐτοκρατορία 256-277 Χάλκινα καὶ λίθινα ἐργαλεῖα δουλειάς - 261. Δουλοχτη οία – 263. Τὰ νοικοκυριὰ τῶν ἀξιωματούχων, τῶν ναῶν καὶ τοῦ βασιλέως – 272. Τὰ μεσαία στρώματα τοῦ πλη θυσμού – 274. Ἡ ὀργάνωση τῆς κρατικῆς ἐξουσίας – 277. Ἡ ταξική πάλη ὀξύνεται.
2. Τὰ σπουδαιότερα γεγονότα τῆς ἱστορίας τῆς Αἰγύ- πτου στὴν περίοδο τῆς ᾿Αρχαίας αὐτοκρατορίας Οἱ πρῶτες πυραμίδες – 281. Πῶς ἔγιναν οἱ πυραμίδες – 284. 5η δυναστεία – 285. Ἡ ᾿Αρχαία αὐτοκρατορία ἀρ χίζει νὰ παρακμάζει – 287. ᾿Αποστολὲς πέρα ἀπὸ τὰ σύν ορα της χώρας.
3. Θρησκεία καὶ πολιτισμὸς τῆς Αἰγύπτου στὴν πε ρίοδο τῆς ᾿Αρχαίας αὐτοκρατορίας Θρησκεία – 294. Γραφὴ καὶ ἐπιστήμη – 295. Αρχιτε κτονική – 299. Εἰκαστικὲς Τέχνες – 302. Λογοτεχνία. 289-303
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VΙ. ΤΑ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΑ ΚΡΑΤΗ ΣΤΗ ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑ 304 - 333
1. Ἡ ἀποσύνθεση τοῦ πρωτόγονου κοινοτικού συστή ματος στη Μεσοποταμία 304-313 Πληθυσμὸς τῆς Μεσοποταμίας καὶ φυσικοί όροι - 307. ᾿Αρχαιότατοι συνοικισμοὶ στὴ Νότια Μεσοποταμία -310. Ἡ ἐξέλιξη τῆς γεωργίας – 311. Η γέννηση της δου λείας – 312. Η γέννηση τοῦ κράτους. -313-326
2. Ἡ ἀρχαιότατη ἱστορία τῆς Σουμερίας Ο πολιτικός χάρτης της Σουμερίας στὶς ἀρχὲς τῆς 3ης χιλιετηρίδας π. Χ. - 316. Μετανάστευση Σημιτῶν στη Νότια Μεσοποταμία – 317. Τὰ ἀρχαιότερα ντοκου μέντα τῆς ἱστορίας τῆς Σουμερίας – 318. Οἰκονομικὴ ζωή - 320. Κοινωνικο-οικονομικές σχέσεις -323. Πόλε μοι στη Σουμερία γιὰ τὴν ἡγεμονία της - 325. Πολεμι κὰ τεχνικά μέσα.
3. Ἡ ταξική πάλη στὸ Λαγκὰς -326-333 "Οξυνση τῶν ταξικῶν ἀντιθέσεων στη Σουμερία – 329. "Εξέγερση στο Λαγκάς – 330. Οι μεταρρυθμίσεις τοῦ Οὐρουκαγκίνα – 332. Πόλεμος μὲ τὴν Οὐμμα καὶ ἧττα τοῦ Λαγκάς.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII. Η ΝΟΤΙΑ ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΤΟΥ ΑΚΚΑΔ ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΥΡ
1. Ἡ Νότια Μεσοποταμία συνενώνεται κάτω ἀπὸ τὴν ἐξουσία τῶν βασιλέων τοῦ ᾿Ακκὰδ Ἡ ἄνοδος τοῦ ᾿Ακκάδ - 337. Η Νότια Μεσοποταμία στὰ χρόνια τοῦ Σαργκὸν – 338. "Εξέγερση καὶ ἐμφύλιοι πόλε· μοι - 339. Η περίοδος τῆς ἀκμής τοῦ ᾿Ακκάδ-340. Οἱ κοινωνικές σχέσεις στην περίοδο τῆς κυριαρχίας του *Ακχάδ - 342. Παρακμὴ καὶ πτώση τοῦ ᾿Ακκάδ - 343. Η Νότια Μεσοποταμία κάτω ἀπὸ τὴν ἐξουσία τῶν Γκούτι.
2. Ἡ Νότια Μεσοποταμία στὴν περίοδο τῆς ἡγεμονίας τοῦ Οὐρ (2132-2024 π. Χ.). Τὸ Οὔρ τὴν ἐποχὴ τῆς 3ης δυναστείας – 346. Κοινωνικὲς σχέσεις – 350. Η πτώση τοῦ κράτους τῆς 3ης δυνα στείας τοῦ Οὐρ. -351-359
3. Πολιτισμὸς καὶ θρησκεία τῶν λαῶν τῆς Νότιας Με- σοποταμίας στὴν 3η χιλιετηρίδα π. Χ. Γραφὴ καὶ ἐπιστήμη – 353. Θρησκεία – 355. Λογοτε χνία – 367. Αρχιτεκτονικὴ καὶ Τέχνη. -359-364
4. Τὸ ἀρχαῖο Ἑλὰμ Οἰκονομικὴ ζωὴ καὶ κοινωνικαὶ σχέσεις – 362. "Άμος βαῖες σχέσεις μεταξὺ τοῦ ᾿Ελὰμ καὶ τῶν κρατῶν τῆς Νό τιας Μεσοποταμίας – 368. Πολιτισμός και Θρησκεία στὸ Ελάμ.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VIII. ΟΙ ΦΥΛΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΓΜΕΝΗ ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΛΛΟΥ 365-412
1. Οἱ φυλὲς τῶν γεωργῶν καὶ τῶν κτηνοτρόφων τῆς ᾿Ασίας στὴν ἐνεολιθικὴ ἐποχὴ -366-374 Ἡ ἐνεολιθικὴ ἐποχὴ στὸ νότιο τμῆμα τῆς Μέσης ᾿Ασίας καὶ στὸ Ἰρὰν – 368. Ἡ ἐνεολιθικὴ περίοδος στὶς Ἰν· δίες – 369. Οἱ κινεζικές φυλὲς στὴν ἐνεολιθικὴ ἐποχὴ – 873. Ἡ ἐνεολιθικὴ ἐποχὴ στις βόρειες περιοχὲς τῆς Μέ- σης ᾿Ασίας καὶ στὴ Νότια Σιβηρία. -374-393
2. Οἱ γεωργικὲς φυλὲς στὴν Εὐρώπη Οἱ φυλὲς τοῦ Καυκάσου στὴν ἐνεολιθικὴ ἐποχὴ – 380. Ἡ ἀνάπτυξη τῆς γεωργίας στις περιοχές τοῦ Κάτω Δού ναδι καὶ τοῦ Δνειστέρου – 381. Πολιτισμός Τριπόλια - 383. Ἡ ἐνεολιθικὴ ἐποχὴ στὴ Δυτική Ευρώπη – 386. Ἡ κουλτούρα στοὺς πασσαλοπήκτους λιμναίους συνοικι σμοὺς – 389. Οἱ φυλὲς τῶν νότιο· ρωσικῶν στεπῶν στὴν 3η χιλιετηρίδα π. Χ. – 391. Εξάπλωση τῶν φυλῶν πρὸς τὰ δυτικά.
3. Υστερονεολιθικές φυλὲς κυνηγῶν καὶ ψαράδων στὴν ᾿Ασία καὶ στὴν ᾿Ανατολική Ευρώπη Ψαράδες καὶ κυνηγοὶ στὴν ᾿Απω Ανατολή – 397. Η νεολιθικὴ ἐποχὴ στὴ δασικὴ ζώνη τῆς Βόρειας ᾿Ασίας – 400. Νεολιθικές φυλὲς στὴ δασικὴ ζώνη τῆς ᾿Ανατολικής Εὐρώπης – 402. Πολιτισμὸς τοῦ Βολόσοβο - 405. Νέο λιθικές φυλὲς στὴν Καρελία – 410. Νεολιθικές φυλές στὶς Βαλτικές χῶρες.
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΔΟΥΛΟΧΤΗΤΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΙΓΥ- ΠΤΟ ΚΑΙ ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑ ΚΑΙ Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΑΛΛΩΝ ΔΟΥΛΟΧΤΗΤΙΚΩΝ ΚΡΑΤΩΝ (2η ΧΙΛΙΕΤΗΡΙΔΑ π. Χ.)
Γενικά χαρακτηριστικὰ τῆς περιόδου 415-421
Ἡ ἐποχὴ τοῦ ὀρείχαλκου – 416. Ο ρόλος τοῦ ἀλόγου στὴν οἰκονομία καὶ στὴν πολεμικὴ Τέχνη – 418. 'Εμφά νιση νέων δουλοχτητικών κρατῶν ἔξω ἀπὸ τὴν κοιλάδα τοῦ Νείλου καὶ τὴ Νότια Μεσοποταμία – 418. Ο χαρα κτήρας τῶν σχέσεων μεταξὺ τῶν ἀρχαιοτέρων κρατών – 419. Ο χαρακτήρας τῶν δουλοχτητικῶν σχέσεων ἀλλάζει.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΧ. Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ 422-456
1. Πτώση τῆς ᾿Αρχαίας καὶ γέννηση της Μέσης αὐ- τοκρατορίας 428-428 Ἡ Αἴγυπτος στὴν περίοδο τῆς κατάρρευσης τῆς ᾿Αρχαίας αὐτοκρατορίας – 425. Οι παραγωγικές δυνάμεις τῆς αἰ· γυπτιακής κοινωνίας μετὰ τὴν πτώση τῆς ᾿Αρχαίας αὐτο κρατορίας – 426. Δουλοχτησία. Εμφανίζονται τὰ με· σαῖα στρώματα τοῦ πληθυσμού – 428. Ο ρόλος τῶν νομαρχών.
2. ᾿Ακμὴ τῆς Μέσης αὐτοκρατορίας. 428-443 ᾿Ανάπτυξη τῶν παραγωγικῶν δυνάμεων στὴν περίοδο τῆς ἀκμῆς τῆς Μέσης αὐτοκρατορίας – 481. Κοινωνικές σχέ σεις. ᾿Ανάπτυξη τῆς δουλοχτησίας – 436. Τὸ κράτος στὰ χρόνια ποὺ ἀκμάζει ἡ Μέση αὐτοκρατορία.
3. Ιδεολογία καὶ πολιτισμὸς στὴν περίοδο τῆς Μέσης 443-454 αὐτοκρατορίας. Θρησκεία Ἡ γραφὴ καὶ οἱ ἐπιστημονικὲς γνώσεις – 444. Δοξα- σίες – 445. ᾿Αρχιτεκτονική - 446. Εἰκαστικές Τέχνες – 448. Φιλολογία – 452. Πολιτική φιλολογία καὶ ἐξέγερ ση τῶν κατωτέρων στρωμάτων τῆς αἰγυπτιακῆς κοινωνίας.
4. Τὸ τέλος τῆς Μέσης αὐτοκρατορίας 454-456 Τὸ αὐγυπτιακό κράτος ἐξασθενίζει – 455. Η κατοχή τῆς Αἰγύπτου ἀπὸ τοὺς Ὑξώς.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Χ. Η ΒΑΒΥΛΩΝΙΑ ΣΤΗ 2η ΧΙΛΙΕΤΗΡΙΔΑ π. Χ. 457-494
1. Ἡ γέννηση τοῦ ἀρχαίου βαβυλωνιακού κράτους - 458-463 Τὰ κράτη τοῦ Ἰσὶν καὶ τῆς Δάρσα – 459. "Αλλα κράτη στη Μεσοποταμία – 460. ᾿Ακμὴ τῆς Βαβυλωνίας. Η βα σιλεία του Χαμμουραμπί.
2 . Κοινωνικο – οικονομικές σχέσεις στὴ Βαβυλωνία (18. αι. π. Χ.) 463-476 Ἡ ἀνάπτυξη τῆς οἰκονομίας – 464. Τοκογλυφία καὶ δου λεία ἀπὸ χρέη – 466. Τὸ προτσὲς τῆς ἀποσύνθεσης τῶν ἀγροτικῶν κοινοτήτων δυναμώνει - 467. Γενικά χαρα κτηριστικὰ τῶν νόμων τοῦ Χαμμουραμπί – 470. Ελεύ θεροι μὲ πλήρη καὶ μὲ περιορισμένα δικαιώματα – 474. Το βασιλικό νοικοκυριὸ καὶ ἡ ἀτομικὴ ἰδιοχτησία πάνω στὴ γῆ – 475. Οἰκογενειακές σχέσεις.
3. Διάλυση τοῦ ἀρχαίου βαβυλωνιακοῦ κράτους. Τὸ κράτος τῶν Κασσιτῶν -476-480 Περίοδος πολέμων καὶ ἐμφυλίων συγκρούσεων - 477. Το ἀρχαῖο βαβυλωνιακό κράτος διαλύεται – 478. Η Βαβυλω νία στὴν περίοδο τῆς κυριαρχίας τῶν Κασσιτῶν.
4. Ἡ ἀκμὴ τοῦ ᾿Ελάμ. – Η Βαβυλωνία μετὰ τὴν πτώση τῆς κασσιτικῆς δυναστείας Ἡ ἐσωτερικὴ ὀργάνωση τοῦ ᾿Ελὰμ στη 2η χιλιετηρίδα π. Χ. – 482. Δυνάμωμα τοῦ ᾿Ελὰμ – 482. Η βαβυλωνια- κὴ κοινωνία στὸ τέλος τῆς 2ης χιλιετηρίδας π. Χ.
5. Ἰδεολογία καὶ πολιτισμὸς τῆς Βαβυλωνίας 484-494 Η βαβυλωνιακή θρησκεία – 489. Γραφὴ καὶ φιλολογία. – 491. Ἡ ἐξέλιξη τῆς ἐπιστήμης.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΧΙ. Η ΑΡΧΑΙΟΤΑΤΗ ΑΣΣΥΡΙΑ ΚΑΙ Η ΜΙΤΤΑΝΙΑ 495-519
1. ᾿Αρχαία ᾿Ασσυρία (᾿Ασσοὺρ) 496-504 Γεωγραφικό περιβάλλον καὶ πληθυσμός – 498. Ιδιομορ φίες στὴν ἱστορικὴ ἐξέλιξη τῆς ᾿Ασσυρίας – 500. Κοινω νικές σχέσεις στὸ ἀρχαιότατο ᾿Ασσούρ (᾿Ασσυρία) – 501. Τὸ κρατικό καθεστώς στὸ ἀρχαῖο ᾿Ασσούρ – 502. "Εμπο ρικὲς ἀποικίες τοῦ ᾿Ασσούρ – 503. Τὸ ᾿Ασσοὺρ στὰ χρό. νια τῆς βασιλείας τοῦ Σιαμσιαντὰντ Α΄.
2. Ἡ Μιττανία στὰ χρόνια τῆς δεύτερης ἀκμῆς τῆς Ασσυρίας 504-510 Μερικά στοιχεῖα γιὰ τις κοινωνικές σχέσεις τῶν Οὐρρι· τῶν — 507. Τὸ ᾿Ασσοὺρ κάτω ἀπὸ τὴν κυριαρχία της Μιττανίας – 508. Η Μιττανία ἐξασθενίζει καὶ ἡ ᾿Ασου ρία δυναμώνει.
3. Ἡ ᾿Ασσυρία στὴν περίοδο τοῦ 16.-15. αι. π. Χ. (μεσοασσυριακή περίοδος) Κοινότητα καὶ οἰκογένεια – 513. Δουλεία – 515. Οι κά στες – 516. Οἱ ἐκστρατείες τοῦ Τιγκλατπαλασὰρ Α΄- 519. Οἱ φυλὲς τῶν ᾿Αραμαίων εἰσχωροῦν στὴ Μεσοποτα μία καὶ στὴ Συρία.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΧΙΙ. Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ - 520-584
1. ᾿Αλλαγὲς στὴν οἰκονομία καὶ στὴν κοινωνικὴ ζωὴ 521-548 ᾿Ανάπτυξη τῶν παραγωγικῶν δυνάμεων στὴν περίοδο τῆς Νέας αὐτοκρατορίας – 525. Η κυκλοφορία τῶν ἐμπορευ μάτων καὶ τοῦ χρήματος – 526. Λεηλασία τῶν καταχτη μένων χωρῶν καὶ ἐξωτερικὸ ἐμπόριο – 529. ᾿Ανάπτυξη τῆς δουλοχτησίας – 535. Η θέση τῶν γεωργῶν - 539. Η θέση τῶν βιοτεχνῶν — 542. Οἱ πολεμιστές – 544. ᾿Αριστοκρατία. Ἱερατεία.
2. Τὸ αἰγυπτιακό στρατιωτικό κράτος καὶ οἱ ἐδαφικές του καταχτήσεις -548-557 Οἱ Ὑξὼς διώχνονται ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο - 549. Ἡ ἀρχὴ της 18ης δυναστείας – 552. Καταχτητικοί πόλεμοι τοῦ Θούθμωσι Γ΄ – 555. Η περίοδος τῆς μεγαλύτερης δύνα μης τῆς Αἰγύπτου.
3. Οἱ μεταρρυθμίσεις τοῦ ᾿Αμενχοτέπ Δ' καὶ οἱ Χετ- ταῖοι. – Οἱ αἰγυπτιακοὶ πόλεμοι .557-568 Οἱ μεταρρυθμίσεις τοῦ ᾿Αμενχοτέπ Δ΄ – 563. "Εσωτερι κὴ πολιτικὴ τῆς 19ης δυναστείας – 865. Η πολεμική πολιτικὴ στὴν περίοδο της 19ης δυναστείας
4. Παρακμὴ τῆς Νέας αὐτοκρατορίας 568-572 «Ἡ ἐξέγερση του Ιρσού » – 569. Η Αίγυπτος στὸν 12. - 11. al. π. Χ.
5. Πολιτισμὸς καὶ θρησκεία τῆς Αἰγύπτου στὴν περίο δο τῆς Νέας Αὐτοκρατορίας Δοξασίες – 573. ᾿Επιστήμη – 575. Αρχιτεκτονική - 579. Εἰκαστικὲς Τέχνες – 582. Φιλολογία.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΧΙΙΙ. Η ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΡ. ΧΙΑΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΩΝ ΧΕΤΤΑΙΩΝ 585-612
1. Ἡ ἀρχαιότατη ἱστορία τῶν Χετταίων Ἡ χώρα καὶ δ ἀρχαιότατος πληθυσμός – 587. Οἱ ἀρ χαιότερες πληροφορίες γιὰ τοὺς Χετταίους – 588. Η χετταϊκὴ φυλετικὴ συμμαχία. Καταχτητικὲς ἐκστρατεῖες τῶν Χετταίων. 586-590
2. Κοινωνικο - οικονομικές σχέσεις στὸ χετταϊκό κράτος -590-603 Ο ταξικός χαρακτήρας του χετταϊκού κράτους – 592. Η εξέλιξη των δουλοχτητικών σχέσεων - 594. Κρατικό καθεστώς – 596. Οἱ νόμοι τῶν Χετταίων - 598. Η θε ση τῶν δούλων – 600. Η θέση τοῦ ἀρχοντολογιού – 602. Ἡ ἀγροτικὴ κοινότητα. Ἡ θέση τοῦ ἐργαζόμενου πληθυ σμοῦ - 603. Ο χετταϊκὸς στρατός.
3. Τὸ χετταϊκὸ κράτος στὸ 15-18 αἰ. π. Χ. Πόλεμοι μὲ τὴ Μιττανία καὶ τὴν Αἴγυπτο - 606. Χετ· ταϊκὸς πολιτισμός. 603-608
4. Η Δυτικὴ Μικρὰ ᾿Ασία καὶ ἡ παρακμὴ τοῦ χετταϊ- κοῦ κράτους. 608-612 Ἡ Δυτικὴ Μικρὰ ᾿Ασία. 610. Οἱ «Λαοὶ τῆς θάλασσας ». Παρακμὴ τοῦ χετταϊκοῦ κράτους.