ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΝΤΟΥΝΙΑ: Εἰσαγωγὴ
Ο Νίκος Μπελογιάννης ὡς ἱστορικὸς τῆς λογοτεχνίας μας
ΕΛΛΗ ΠΑΠΠΑ: Εἰσαγωγὴ (1983)
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Πρῶτες μακρυνές ρίζες
1. Το ψυχορράγημα τοῦ Βυζαντίου.
2. Η πνευματική ζωὴ τῆς ἐποχῆς
3. Ο Φτωχοπρόδρομος
4. Τὰ ἔμμετρα παραμύθια καὶ μυθιστορήματα
5. Σατιρικά, διδαχτικά κλπ.
6. Ιστορικά. Το Χρονικό τοῦ Μορέως
7. Η πεζογραφία
8. Ἡ λαϊκὴ ποίηση.
9. Τ' ἀκριτικὰ δημοτικά τραγούδια
10. Τὸ ἀκριτικὸ ψευτο-ἔπος
Συμπεράσματα
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Ὑλικὸ σὲ φακέλους
1. Γλωσσικό
2. Ψυχάρης
3. Ελληνική Νομαρχία
4. Κοραῆς καὶ 1800
5. [Καλλίνικος Ε΄, Γρηγόριος Ε΄]
6. Σολωμός
7. Σοῦτσοι
8. Παπαντωνίου
9. Κ. Θεοτόκης
10. Φῶτος Πολίτης
11. Ν. Πολίτης – Λαογραφία
12. Βιβλιογραφικά
13. Νεοελληνική στιχουργική
14. Παλαμᾶς
15. Παπαρρηγόπουλος
16. Γ. Τερτσέτης
17. Παπαδιαμάντης
18. Διάφορα γενικά. Διαβάζονταν τὰ λογοτεχνικὰ ἔργα ;
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
Ὑλικὸ σὲ δέματα
Εἰσαγωγὴ
Ἡ διαμόρφωση τῆς Νεοελληνικῆς γλώσσας
Διάφορα
᾿Απὸ ᾿Ανθολογία Βαλέτα
Κατάλογος τοῦ ὑλικοῦ ὅπως βρέθηκε
Χρονολόγιο
«Αν τελικά σωθούμε, ἐμένα θὰ μὲ πᾶνε μάλλον στην Κέρκυρα. Γι' αὐτό, φρόν τισε ἐσὺ ἀπὸ τοῦ ᾿Αβέρωφ να βγεί αὐτὴ ἡ μελέτη, γιὰ νὰ τὴ στείλουμε κι έξω, σ' αὐτοὺς ποὺ πῆραν μέρος στη διεθνή έκστρατεία ». Ο Νίκος ανέφερε μερικά ὀνόματα, ὅπως τοῦ ᾿Αρχιεπίσκοπου τοῦ Καντέρμπουρυ καὶ τοῦ Ἔρεμπουργκ. Καὶ πρόσθεσε μ' ἐκείνη τὴν περιπαιχτική διάθεση, ποὺ δὲν τὸν ἄφηνε ποτέ: «Γιὰ νὰ δοῦν πὼς εἴμαστε καὶ γραμματισμένοι ἄνθρωποι». Φυσικά, ή σκέψη του ήταν πολύ πιο σοβαρή, ἤθελε νὰ πεῖ πὼς οἱ ἄνθρωποι ποὺ πάσχισαν για τη σωτηρία του έπρεπε νὰ δοῦν πώς οι "Ελληνες κομμουνιστές ἦταν κάτι περισ σότερο ἀπὸ ἁπλὰ θαρραλέοι ἢ ἀποφασισμένοι ἀγωνιστές και, βέβαια, βρί σκονταν πολύ μακριὰ ἀπὸ τὴν εἰκόνα τῶν «κατασκόπων», ποὺ ἡ ἀμερικανο- κρατία πάσχιζε να δώσει. -
ΕΛΛΗ ΠΑΠΠΑ
ΤΟ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΦΡΟΝΗΜΑ προσφέρει στὸν Νίκο Μπελογιάννη τὴν πειθαρχία T ποὺ ἀπαιτεῖ αὐτὴ ἡ ἄσκηση τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ πνεύματος ποὺ θὰ κρατή- σει πολύ. Ξέρει ὅτι «ἡ ἀπομόνωση εἶναι τὸ χειρότερο βασανιστήριο» καὶ ὅτι ὁ μόνος τρόπος γιὰ νὰ διατηρήσει τὴν ἠθική ὑπόσταση, τὴν ἀξιοπρέπεια καὶ τὴν ψυχολογική ισορροπία του εἶναι νὰ δώσει νόημα καὶ περιεχόμενο στην κενή διάρκεια τοῦ χρόνου τῆς φυλακῆς. Νὰ τῆς δώσει ρυθμό, πρόγραμμα καὶ στόχο. Τὸ ἔργο, λοιπόν, ποὺ ἀναλαμβάνει, εἶναι ἕνα ἔργο ζωής.
Αὐτὸ τὸ σχέδιο προέκυψε, όπως μαρτυρεῖ ἡ σύντροφός του "Ελλη Παππά, μέσα ἀπὸ τὴν ἀλληλογραφία τους στην ᾿Ασφάλεια. Ο έρωτας καὶ ἡ πίστη στὶς Ιδέες τους δίνουν τὴν ἀρχικὴ ὥθηση, τὴν ἐνέργεια, τὸν ἐνθουσιασμὸ καὶ τὴν ἔμπνευση ποὺ ἀπαιτεῖ αὐτὸ τὸ φιλόδοξο έγχείρημα.
Τὸ νῆμα ποὺ ἀκολουθεῖ εἶναι ἡ ἱστορία τῆς νεοελληνικής λογοτεχνίας, ἀλλὰ τὸ ἀντικείμενο τῆς ἔρευνας εἶναι ἡ συνάρθρωση λαοῦ, γλώσσας καὶ λογοτεχνίας ποὺ συστήνει τὴν ἐθνικὴ κοινότητα, ποὺ συγκροτεῖ τὴν ἰδιαίτερη ταυτότητα καὶ τὴ συνείδηση τοῦ νεοελληνικοῦ ἔθνους. Γιὰ τὸν Μπελογιάννη, ποὺ ἐδῶ ἀκολου- θεῖ μιὰ παράδοση ποὺ κατάγεται ἀπὸ τὸν ρομαντισμὸ καὶ τὸν 19ο αιώνα, ἡ ἱστο- ρία τῆς λογοτεχνίας δὲν εἶναι ἡ ἱστορία μιᾶς ἀπὸ τὶς καλές τέχνες, ἀλλὰ ἡ ἱστο ρία τῆς συγκρότησης ἑνὸς ἔθνους καὶ τὸ σημαντι κότερο μέσο γιὰ τὴ δημιουργία ἐθνικῆς καὶ πολι- τικῆς συνείδησης. Συγχρόνως εἶναι τὸ πεδίο στὸ ὁποῖο ἡ ἀστική τάξη ἔχει οἰκοδομήσει τὴν Ιδεολογία της καὶ τὴν ἔχει ἐπιβάλει ὡς ἰδεολογία τοῦ ἔθνους.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΝΤΟΥΝΙΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ (1983) - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ: ΕΛΛΗ ΠΑΠΠΑ