Η ιστορία της οικονομικής σκέψης

Προλογικό σημείωμα του επιμελητή 11
Πρόλογος των συγγραφέων 13
Εισαγωγή 17-34

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 35-77
Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
1. 1. Το Τέλος του Μεσαίωνα και οι Αρχές του Σύγχρονου Κόσμου 35
1. 1. 1. Το τέλος του Μεσαίωνα και ο Σχολαστικισμός 35
1. 1. 2. Ο «εμπορικός» καπιταλισμός 39
1. 1. 3. Η Επιστημονική Επανάσταση και η γένεση της πολιτικής οικονομίας 41

1. 2. Μερκαντιλισμός 45
1. 2. 1. Μπουλιονισμός 45
1. 2. 2. Οι μερκαντιλιστικές εμπορικές θεωρίες και πολιτικές 48
1. 2. 3. Δημογραφικές θεωρίες και πολιτικές 51
1. 2. 4. Νομισματικές θεωρίες και πολιτικές 53
1. 2. 5. Η κριτική του Hume 57
1. 2. 6. Θεωρίες της αξίας 59

1. 3. Ορισμένοι Πρόδρομοι της Κλασικής Πολιτικής Οικονομίας 60
1. 3. 1. Οι βάσεις μιας θεωρητικής επανάστασης 60
1. 3. 2. Ο William Petty και η «πολιτική αριθμητική» 62
1. 3. 3. Locke, North και Mandeville 65
1. 3. 4. Boisguillebert και Cantillon 67

Βιβλιογραφικές παραπομπές 70


ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 73-111
Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ TOY LAISSEZ-FAIRE
ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ TOY ADAM SMITH
2. 1. Η Επανάσταση του Laissez-Faire 73
2. 1. 1. Οι προϋποθέσεις της Βιομηχανικής Επανάστασης 73
2. 1. 2. Ο Quesnay και οι Φυσιοκράτες 75
2. 1. 3. Ο Galiani και οι Ιταλοί 80
2. 1. 4. Hume και Steuart 85

2. 2. Adam Smith 88
2. 2. 1. Το «μηχανικό ρολόι» και το «αόρατο χέρι» 88
2. 2. 2. Συσσώρευση και διανομή του εισοδήματος 92
2. 2. 3. Αξία 93
2. 2. 4. Η αγορά και ο ανταγωνισμός 97
2. 2. 5. Οι δύο ψυχές του Smith 99

2. 3. Η Σμιθιανή Ορθοδοξία 103
2. 3. 1. Μία εποχή αισιοδοξίας 103
2. 3. 2. Ο Bentham και ο ωφελιμισμός 105
2. 3. 3. Οι Σμιθιανοί οικονομολόγοι και ο Say 107

Βιβλιογραφικές παραπομπές 110


ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 113-172
ΑΠΟ TON RICARDO ΣΤΟΝ MILL
3. 1. Ricardo και Malthus 113
3. 1. 1. Τριάντα χρόνια κρίσης 113
3. 1. 2. Οι Νόμοι των Σιτηρών 115
3. 1. 3. Η θεωρία της προσόδου 117
3. 1. 4. Κέρδη και μισθοί 120
3. 1. 5. Κέρδη και υπερπαραγωγή 121
3. 1. 6. Συζητήσεις περί αξίας 124

3. 2. Η Αποσύνθεση της Κλασικής Πολιτικής Οικονομίας στην Εποχή
του Ricardo 127
3. 2. 1. Οι Ρικαρδιανοί, ο Ρικαρδιανισμός και η κλασική παράδοση 127
3. 2. 2. Η αντι-ρικαρδιανή αντίδραση 130
3. 2. 3. Cournot και Dupuit 133
3. 2. 4. Gossen και von Thunen 136
3. 2. 5. Οι Ρομαντικοί και η Γερμανική Ιστορική Σχολή 138

3. 3. Οι Θεωρίες της Οικονομικής Αρμονίας και η Σύνθεση του Mill 141
3. 3. 1. Η «Εποχή του Κεφαλαίου» και οι θεωρίες της οικονομικής αρμονίας 141
3. 3. 2. John Stuart Mill 144
3. 3. 3. Οι μισθοί και το απόθεμα μισθών 147
3. 3. 4. Το κεφάλαιο και το απόθεμα μισθών 150

3. 4. Οι Αγγλικές Νομισματικές Θεωρίες και οι Θεωρητικές Διαμάχες στην Εποχή
της Κλασικής Οικονομικής Θεωρίας 154
3. 4. 1. Η Πράξη Περιορισμού (The Restriction Act) 154
3. 4. 2. Η Πράξη για την Αλλαγή του Καταστατικού της Τράπεζας
της Αγγλίας 159
3. 4. 3. Henry Thornton 165
3. 4. 4. Η θεωρία χρήματος του Mill 168

Βιβλιογραφικές παραπομπές 171


ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 173-206
Η ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ Ο ΜΑΡΞ
4. 1. Από την Ουτοπία στον Σοσιαλισμό 173
4. 1. 1. Η γένεση του εργατικού κινήματος 173
4. 1. 2. Οι δύο όψεις της Ουτοπίας 174
4. 1. 3. Saint-Simon και Fourier 176

4. 2. Σοσιαλιστικές Οικονομικές Θεωρίες 180
4. 2. 1. Sismondi, Proudhon, Rodbertus 180
4. 2. 2. Godwin και Owen 181
4. 2. 3. Οι ρικαρδιανοί σοσιαλιστές και συναφείς θεωρητικοί 183

4. 3. Η Οικονομική Θεωρία του Μαρξ 186
4. 3. 1. Ο Μαρξ και οι κλασικοί οικονομολόγοι 186
4. 3. 2. Εκμετάλλευση και αξία 189
4. 3. 3. Ο μετασχηματισμός των αξιών σε τιμές 194
4. 3. 4. Ισορροπία, ο Νόμος του Say και κρίσεις 197
4. 3. 5. Μισθοί, ο οικονομικός κύκλος και οι «νόμοι κίνησης» της καπιταλιστικής
οικονομίας 199
4. 3. 6. Νομισματικές όψεις του οικονομικού κύκλου και της κρίσης 203

Βιβλιογραφικές παραπομπές 205


ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 207-247
Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΟΥ ΩΦΕΛΙΜΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΟΡΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
5. 1. Η Οριακή Επανάσταση 207
5. 1. 1. Η «αποκορύφωση» των δεκαετιών του 1870 και του 1880 207
5. 1. 2. Το νεοκλασικό θεωρητικό σύστημα 210
5. 1. 3. Η οριακή επανάσταση ήταν μία αληθινή επανάσταση; 213
5. 1. 4. Οι λόγοι της επιτυχίας 217

5. 2. William Stanley levons 221
5. 2. 1. Λογικός λογισμός (logical calculus) στα οικονομικά 221
5. 2. 2. Μισθοί και εργασία, τόκος και κεφάλαιο 225
5. 2. 3. Τα αγγλικά ιστορικά οικονομικά 228

5. 3. Leon Walras 230
5. 3. 1. Το όραμα του Walras για την λειτουργία του οικονομικού συστήματος 230
5. 3. 2. Γενική οικονομική ισορροπία 234
5. 3. 3. Ο Walras και η καθαρή οικονομική επιστήμη 239

5. 4. Carl Menger 241
5. 4. 1. Η γένεση της Αυστριακής Σχολής και η περί μεθόδου διαμάχη
(Methodenstreit) 241
5. 4. 2. Η κεντρική θέση της θεωρίας της οριακής χρησιμότητας στο έργο
του Menger 245

Βιβλιογραφικές παραπομπές 246
Ευρετήριο ονομάτων 249
Μικρός οδηγός για την χρήση του Internet στην Ιστορία της Οικονομικής Σκέψης 255