Περιεχόμενα
Πρόλογος
Εισαγωγή
A. Θέσεις
1. Σχέσεις εξουσίας και εκμετάλλευσης
2. Για την έννοια της «Δικαιοσύνης»
3. Για την Αλήθεια και το Βίωμα
4. Για τη βία: οι σκοποί δεν αγιάζουν τα μέσα
B. Ιστορικές εμπειρίες (σχετικές με το ζήτημα της δικαιοσύνης)
1. Διψώντας για Δικαιοσύνη
1.1. Εισαγωγή
1.2. Ξεκινήματα
1.3. Ο ευρωπαϊκός εμφύλιος πόλεμος
1.4 Tέλος εποχής
2. Τα βουνά προηγούνται
3. Κώδικας Ποσειδών στην κατεχόμενη Ελλάδα
4. Η περίπτωση των Ζαπατίστας
5. Η Εμπειρία της Δικαιοσύνης δίχως Κράτος: Κοινότητες δίχως Κράτος
Γ. Θεωρητικά ζητήματα προς μια άλλη δικαιοσύνη
1. Δύο διάλογοι με τον Foucault
2. Πώς μπορούμε να αντισταθούμε στην κυριαρχία;
3. Ένα αναρχο-φεμινιστικό debate:
Αγάπη, Σεξ και Κοινωνική Δικαιοσύνη
4. Προδοσία : Μία κριτική προσέγγιση της κουλτούρας του βιασμού στις αναρχικές υποκουλτούρες
5. Αποκαταστατική δικαιοσύνη και αναρχικές κοινότητες αγώνα
Δ. Συμπεράσματα - Προτάσεις
Πηγές
Ήδη, στο αυτοπαρουσιαστικό μας κείμενο το Γενάρη του 2019 γράφουμε πως συγκροτηθήκαμε χωρίς μια ισχυρή θεωρητική βάση αλλά «έχοντας, επίσης, στο μυαλό μας και τις συνθήκες που διώχνουν τους ανθρώπους από τους αγώνες και τα συλλογικά σχήματα – γεγονός που έχει γίνει ρουτίνα.» Η ασυνέπεια στις αξιακές αρχές και τα προτάγματά μας, οι κυριαρχικές πρακτικές εντός των κοινοτήτων, η κοινωνική και ψυχική εξόντωση των συνοδοιπόρων μας δεν έχει αντιμετωπιστεί συνολικά και συλλογικά. Ως Υπόγειος Ιλισός έχουμε επιλέξει τη θέση της μη ουδετερότητας σε αυτές τις περιπτώσεις. Είναι απόφασή μας να μην σιωπήσουμε για όσα έχουν γίνει. Έχοντας ως πεδίο αναφοράς τις ανατολικές γειτονιές της Αθήνας, εδώ και καιρό συζητάμε στο εσωτερικό μας περιστατικά ενδοκινηματικών συγκρούσεων και εξουσιαστικών πρακτικών, τα οποία έχουν οδηγήσει στην εξόντωση των λιγότερο ισχυρών συντροφισσών και συντρόφων.
Έτσι, αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με αυτό το ζήτημα στη σταθερή δομή αυτομόρφωσης που έχουμε φτιάξει, το Υπόγειο Σχολείο, καλώντας και άλλες συντρόφισσες και συντρόφους που ενδιαφέρονται για το θέμα. Και το κάναμε από τη σκοπιά της ανάγκης για δικαιοσύνη. Τι σημαίνει τελικά δικαιοσύνη για τον αγωνιζόμενο κόσμο, πως έχει ασκηθεί από την μεριά μας έως τώρα και πως θα μπορούσε να ασκείται; Από την θέση που αγωνιζόμαστε, τι θεωρούμε δίκαιο, τι άδικο, με ποια κριτήρια και πως τα εφαρμόζουμε αυτά στις κοινότητες μας. Αυτό για εμάς δεν είναι ένα θεωρητικό, αφηρημένο ή φιλοσοφικό ερώτημα. Αντιθέτως είναι η θέση που παίρνουμε, ο τρόπος και το κριτήριο, που εμείς θα συμπράξουμε με τους συντρόφους και τις συντρόφισσες μας. Πολύ περισσότερο είναι ένα ακόμα θεμέλιο στις κοινότητες που φτιάχνουμε στο εδώ και τώρα. Οργανώσαμε τη δουλειά με σκοπό να απαντήσουμε στα παρακάτω ερωτήματα:
- Πώς έχουν αντιμετωπίσει το ζήτημα της δικαιοσύνης άλλες κοινότητες (ριζοσπαστικά κινήματα, αντάρτικα ή κοινότητες εκτός αστικής δικαιοσύνης).
- Πώς και πότε αποκλείουμε ένα άτομο από μια κοινότητα και τι σημαίνει αυτός ο αποκλεισμός πολιτικά για εμάς.
- Τι σχέση έχει η δικαιοσύνη που θέλει να αποδώσει το άτομο που έχει αδικηθεί σε σχέση με την απόφαση της κοινότητας.
- Τι προτείνουμε εμείς;
Φυσικά, η συζήτηση και η συμμετοχή πολλών διαφορετικών μυαλών δεν θα μπορούσε να αποτυπωθεί και να περιοριστεί μόνο σε αυτά. Αυτή η συζήτηση θα ήταν αδύνατη χωρίς τη συνεισφορά των ανθρώπων που συμμετείχαν στην αυτομόρφωση. Ωστόσο, αποφασίσαμε να καταγράψουμε όσα ήταν δυνατό να καταγραφούν από αυτή τη διαδικασία που έγινε από το φθινόπωρο του 2019 ως το καλοκαίρι του 2020. Αυτή τη καταγραφή θα εκδώσουμε το επόμενο διάστημα για να την κάνουμε διαθέσιμη σε όλο το αναρχικό κίνημα και πέρα από αυτό για όσες και όσους ενδιαφέρονται. Θα τη συνοδέψουμε με τη συλλογική μας άποψη και θέση (ως Υπόγειος Ιλισός) για τα ζητήματα που ανοίγει. Επιδιώκουμε αυτή η έκδοση να είναι ένα μικρό λιθαράκι στο άνοιγμα της δημόσιας συζήτησης γύρω από τα θέματα αυτά που μας καίνε όλες και όλους και να φανεί χρήσιμη για την πραγματική υλοποίηση των προταγμάτων μας και των αξιών μας.
Υπόγειος Ιλισός, Ιούλιος 2021
Με τον όρο δικαιοσύνη δεν εννοούμε απλώς ένα πλαίσιο κανόνων και μεθόδων επίλυσης αδικιών. Δεν αναφερόμαστε, δηλαδή, μόνο στους θεσμούς της δικαιοσύνης.Ούτε εννοούμε μια γενική υπερβατική αρχή ή έννοια δικαίου, ανεξάρτητη και ουδέτερη από τις ιδεολογικές τοποθετήσεις. Την αντιλαμβανόμαστε μάλλον ως μια κατάσταση, στην οποία ικανοποιούνται οι αρχές της κοινότητάς μας, οι οποίες ορίζουν και το τι είναι δίκαιο. Ταυτόχρονα, αντιλαμβανόμαστε τη δικαιοσύνη ως μια δύναμη που μας παρακινεί διαρκώς. Στόχος μας είναι να δημιουργούμε διαρκώς αυτή την κατάσταση δικαιοσύνης, όπου θα πληρούνται οι αρχές μας. Οι πρακτικές λύσεις που θα μπορούσαμε να δοκιμάσουμε ή οι θεσμοί που θα μπορούσαμε να φανταστούμε, πρέπει να εξυπηρετούν αυτόν ακριβώς τον σκοπό, να μας βοηθούν να εντοπίζουμε την αδικία και να δημιουργούμε τις κατάλληλες συνθήκες για να αποκαθίσταται η ισότητα.