Αυτό το κείμενο αποτελεί τμήμα μιας εκτενέστερης εργασίας, που χρησιμοποιεί την ιστορία της ομάδας "Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα", προκειμένου να εξετάσει στο έργο του Κορνήλιου Καστοριάδη τη μετάβαση από την προλεταριακή αυτονομία, ως επίκεντρου του μαρξιστικού επαναστατικού προτάγματος, σε μια γενικότερη αντίληψη για την αυτονομία. Αμφότερες οι ιδέες, και αυτή της αυτονομίας και αυτή του επαναστατικού προτάγματος, ήταν στενά συνδεδεμένες με το πρόβλημα της πράξης. Από πολιτικής απόψεως, η παραγωγή της θεωρίας υλοποιείται μέσα από διάφορες εκτεταμένες θεωρήσεις. Για τους στόχους αυτού του κειμένου, τοποθετώ μαζί, κάτω από τον ίδιο τίτλο, τα ζητήματα του ποιος έχει το δικαίωμα να παραγάγει θεωρία μέσα στα πλαίσια του μαρξιστικού φαντασιακού, του ποιοι παράγοντες διαμορφώνουν το περιεχόμενο αυτής της θεωρίας και του ποια σχέση υπάρχει μεταξύ της θεωρίας και του "οργανωτικού ζητήματος". Η διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της θεωρίας και της οργάνωσης εντάσσεται μέσα στο γενικότερο πρόβλημα του τρόπου με τον οποίον οι αγωνιστές εργάτες έρχονται σε μία σχέση αλληλεπίδρασης με το μαρξιστικό φαντασιακό, προκειμένου να αυτοδημιουργηθούν ως πολιτικά υποκείμενα, καθώς και μέσα στο γενικότερο ζήτημα του νοήματος αυτής της αυτοδημιουργίας στο πρακτικό επίπεδο.
Τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των προλεταριακών ενεργειών, που αποκάλυπταν τις επαναστατικές τους δυνατότητες και που είχαν, συνεπώς, μεγαλύτερο αναλυτικό ενδιαφέρον, ήταν οι μο ρφές της αυτοοργάνωσης που χρησιμοποιούσαν καθώς και οι αμεσοδημοκρατικές συνέπειες των αιτημάτων τους. Η ομάδα "Σ. ή Β." έβλεπε σε αυτό το σύνολο των απεργιών και των εξεγέρσεων, που έλαβαν χώρα μεταξύ των ετών 1953-1956 τις ενσυνείδητες προσπάθειες από την πλευρά μιας "εργατικής πρωτοπορείας" να δημιουργήσει νέους τρόπους οργάνωσης και έκφρασης των χειραφετησιακών της διαθέσεων."
Stephen Hastings- King
Συγχρόνως ο Καστοριάδης μπόρεσε από αυτή την περίοδο να διευρύνει την οποτική του γωνίαυπό την οποία έβλεπε το κοινωνικό ζήτημα και να μην το περιορίσει ασφυκτικά στο επίπεδο της παραγωγής. Στο κείμενότου "Το Περιεχόμενο του Σοσιαλισμού, Ι" (Ιούλιος του 1955) υποστήριξε την πρωτοποριακή για την εποχή εκείνη άποψη ότι η αλλοτρίωση μέσα στην καπιταλιστική κοινωνία δεν είναι απλώς ένα οικονομικό φαινόμενο, αλλά ένα φαινόμενο που αφορά την ολότητα της ζωής των ανθρώπων. Απορρίπτοντας τη μαρξιστική άποψη για την πρωτοκαθεδρία της "οικονομικής υποδομής" ως προς την "υπερδομή" επεσήμανε τη σημαντικότητα των συγκροσεων και της πάλης και στα άλλα επίπεδα της ανθρώπινης ζωής πέρα από το επίπεδο της παραγωγής.
Γιάννης Καρύτσας